Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da, Yüksek Temsilci Christian Schmidt’in, “Bonn yetkilerini” kullanarak seçim yasasını “dayatması” protesto edildi.
Schmidt’in, ülkede 2 Ekim’de yapılan genel seçimlerin akşamında, “Bonn yetkilerini” kullanarak seçim yasasını dayatması, Saraybosna’daki Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR) önünde vatandaşların tepkisine neden oldu.
OHR önünde düzenlenen gösteriye binden fazla gösterici katıldı. Göstericiler burada, Bosna Hersek bayrağı ve “Schmidt istifa,” “Egemen Bosna Hersek istiyoruz” yazılı dövizler taşırken, “Schmidt’in kararını geri çekmesi ya da görevden alınması” çağrısında bulunuldu.
Gösteri organizatörleri, gerekli olması durumunda, Schmidt’in görevden alınması için uluslararası topluma ve Avrupa Parlamentosu’na başvuruda bulanacaklarını kaydetti.
Schmidt’ten gösteri öncesi açıklama
Yüksek Temsilcisi Schmidt, aleyhine düzenlenecek gösteri öncesi yaptığı basın toplantısında, Bosna Hersek Devlet Seçim Komisyonunun (CIK) görevleri arasında seçimleri organize etmenin ve sonuçları yayımlamanın olduğunu ifade ederek, CIK’e karşı yapılacak herhangi bir tehdidi kabul etmediğini belirtti.
Schmidt, Bosna Hersek’in Avrupa Birliği (AB) üyelik sürecinde ilerleyebilmesi için birkaç reform uygulaması gerektiğine işaret ederek, “Bosna Hersek, eski Yugoslavya devletleri arasında taşınmaz mülklere ilişkin sorunu çözememiş tek ülke.” dedi.
Bosna Hersek’te 2 Ekim’de yapılan genel seçimlerin akşamında “işlevsellik paketi” adında “dayattığı” seçim yasasına ilişkin de açıklamada bulunan Schmidt, “Yapılması gerekiyordu. Ancak daha detaylı konuşulmalıydı, bu konuda ben de memnun değilim.” diye konuştu.
Schmidt, Bosna Hersek’in iki entitesinden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’nu (FBIH) kapsayan değişikliklerle “bir devrim” yapmadığını savunarak, “Diğer entite RS için de bir şeyler yapmam gerekiyor ama öncelik FBIH’nin işlevsel hale gelmesine yardımcı olmaktı.” ifadelerini kullandı.
Schmidt’in seçim akşamı aldığı kararlar neyi kapsıyor?
“İşlevsellik paketi” olarak adlandırılan kararlar kapsamında Bosna Hersek Federasyonu Halklar Meclisindeki kurucu halkların (Boşnak, Hırvat, Sırp) delege sayısı 17’den 23’e çıkartılırken, Federasyon’daki 10 kantonda çoğunlukla Hırvatların yaşadığı bölgelerden temsil sayısı artmış olacak.
Halklar Meclisindeki sandalye sayısını 58’den 80’e çıkartan Schmidt’in bu kararının, ülkedeki Hırvat milliyetçisi parti olan Hırvat Demokrat Birliğinin (HDZ) lehine olduğu ifade edilmişti.
Bosna Hersek’te OHR ve Yüksek Temsilci
Dayton Barış Antlaşması’nın getirdiği karmaşık siyasi yapının yanı sıra ülkede yine Dayton ile oluşturulan OHR ihtiyaç durumunda yasa çıkartabilecek yetkiye sahip.
OHR, uluslararası toplum adına Bosna Hersek’te barış anlaşmasının uygulanmasını denetliyor. Yüksek Temsilcilik, ülkede faaliyet gösteren uluslararası kurumların etkinliklerini de koordine ediyor.
Birleşmiş Milletlere (BM) her yıl Bosna Hersek’teki gelişmeler ve sorunlarla ilgili rapor sunan Yüksek Temsilci, “Bonn yetkileri” olarak bilinen geniş yetkilere sahip. Yüksek Temsilci, Devlet Başkanlığı Konseyinin üyeleri dahil olmak üzere ülkede barışın uygulanmasına engel olan kişileri görevden alabiliyor, ihtiyaç durumunda yasa çıkartabiliyor. https://timebalkan.com/bosna-hersekte-yuksek-temsilci-aleyhine-gosteri-duzenlendi/
