Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da bulunan ve “şehrin kalbi” olarak nitelendirilen tarihi Başçarşı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle alışılmışın çok dışında bir ramazan ayı geçiriyor.
Osmanlı döneminden kalma tarihi camilerin, medresenin, dükkanların ve çeşmelerin bulunduğu, birbirine benzeyen onlarca dar sokaktan oluşan tarihi çarşı, salgına karşı alınan tedbirlerin etkisiyle eski görünümünden ve ramazan coşkusundan çok uzak kaldı.
Ramazan ayının gelmesiyle farklı bir havaya bürünen, teravih namazlarında camilerin dolup taştığı, iftar vakti restoranlarda yer bulmanın mümkün olmadığı çarşıda, bu yıl camiler de restoranlar da boş kaldı.
Salgına karşı alınan tedbirler kapsamında restoran ve kafelerin hala kapalı olduğu ülkede, camilerde de cemaatle namaz kılınmasına henüz izin verilmiyor. Teravih namazları, tıpkı cuma namazları gibi yalnızca imam ve cami mütevelli heyetinden birkaç kişi ile kılınabiliyor.
İnsanların camilerde bir araya gelmesini önlemek amacıyla bu yıl mukabele de sınırlı katılımla okunuyor.
Çarşının tarihi camilerinde asırlardır sürdürülen mukabele geleneği, yalnızca okuyan hafızların katılımıyla yapılırken, takip etmek isteyenler için televizyon ya da sosyal medyadan canlı yayınlanıyor.
Somun kuyrukları bu yıl “sosyal mesafeli”
Başçarşı’daki birçok eski fırının önünde iftar vakitleri öncesi oluşan metrelerce uzunluğundaki somun (pide) kuyruklarının da bu yıl sosyal mesafe kuralı dahilinde olduğu görüldü.
Öte yandan restoranların yalnızca paket servis yapmalarına izin verilirken, çarşıdaki birçok restoran tıpkı geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl da iftar menüleri hazırladı.
İftar topu geleneği sürüyor
Saraybosna’da ramazanların olmazsa olmazı iftar topu geleneği bu yıl da devam ediyor.
Başçarşı’nın üst kısmında bulunan tarihi Sarı Tabya’dan her akşam iftar vaktinin geldiğini haber veren top, atılmaya devam etse de geçmiş yıllarda iftarını buraya çıkaran insanların bu yıl tabyaya girişine izin verilmiyor.
İftar sonrası sokaklar boş kaldı
Normal zamanlarda iftar sonrası adım atmanın dahi zor olduğu, insanların çay ya da kahve içmek için kafelere akın ettiği çarşı, bu yıl büyük oranda boş kaldı. Her ne kadar ramazan aynın başında kısmi sokağa çıkma yasağı kaldırılsa da az sayıda insan gece sokağa çıktı.
Geçmiş yıllarda kafe ve restoranların büyük çoğunluğu iftar öncesinde açılıp sahura kadar hizmet verdiğinden, teravih için çarşı camilerini tercih edenler de sahur vaktine kadar kafelerde arkadaşlarıyla zaman geçiriyordu.
Hem çarşı esnafı hem de bölge sakinleri, salgın günlerini bir an önce geride bırakıp eski ramazan coşkusunu yeniden yaşamayı dört gözle bekliyor. https://www.trtavaz.com.tr/haber/tur/avrasyadan/saraybosnanin-tarihi-osmanli-carsisi-ramazan-coskusundan-uzak-kaldi/5eaea7c801a30a3184b9a917
