Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı Aliya İzetbegoviç, vefatının 14. yılında anılıyor. Peki, Aliya İzetbegoviç (Bilge Kral) kimdir?
Bilge Kral olarak anılan Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı Aliya İzetbegoviç, vefatının 14. yılında anılıyor Bosna Hersek’e bağımsızlık yolunda liderlik eden Aliya İzetbegoviç’e derin bilgi birikiminden dolayı ‘Bilge Kral’ deniliyor. Peki, Aliya İzetbegoviç (Bilge Kral) kimdir? İşte Aliya İzetbegoviç hakkında merak edilenler…
ALİYA İZETBEGOVİÇ ‘BİLGE KRAL’ KİMDİR?
Aliya İzetbegoviç, 8 Ağustos 1925 tarihinde Bosna Hersek’in kuzeybatısındaki Bosanski Şamats’ta dünyaya geldi. Miladi Müslimani (Genç Müslümanlar) isimli, kolej ve üniversite öğrencilerinden oluşan teşkilatın kurucusu oldu.
1946 yılında tutuklandıkdı ve 1949 yılında kadar cezaevinde kaldı. 1970 yılında “İslam Deklarasyonu” eserini kaleme aldı. 1988 yılınıda çıkarılan bir afla serbest bırakıldı. 1990’da Demokratik Eylem Partisi’ni (SDA) kurdu. 18 Kasım 1990’da Bosna Hersek’te, yapılan ilk çok partili seçimde SDA, patlamentodaki 240 milletvekilliğinden 86’sını kazandı.
29 Şubat-1 Mart 1992’de Bosna’da bağımsızlık referandumu yapıldı. Bosna Hersek, 6 Nisan’da AB, 7 Nisan’da ABD tarafından bağımsız devlet olarak kabul edildi. Referandumun ardından, Bosna Hersek’e karşı etnik temizlik başlatıldı.
İzetbegoviç, Bosna’da 1992-1995 arasındaki savaşta halkına önderlik etti. 1995 yılında BM koruması altındaki Srebrenitsa’da Temmuz 1995’te soykırım işlendi. 21 Kasım 1995’te Savaşı bitiren Dayton Altlaşması’nı imzaladı. Anlaşmayla halkına uluslararası arenada tanınan bir devlet ve bayrak bıraktı.
Ekim 2000’de rahatsızlığı nedeniyle devlet başkanlığı görevinden çekildi.
Derin bilgi birikiminden dolayı ‘Bilge Kral’ olarak da anılan Aliya İzetbegoviç, 19 Ekim 2003 tarihinde hayata gözlerini yumdu.
EN YAKININDAKİLER ÖLÜM YILDÖNÜMÜNDE ALİYA İZZETBEGOVİÇ’İ ANLATTI
Bosna Hersek’in ilk Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç, vefatının 14’üncü yıl dönümünde Bağcılar Belediyesinin düzenlediği bir programla anıldı. Törende Boşnak bir genç, savaşta İzzetbegoviç’in en yakınında olan eski Savunma Bakanı Sakib Mahmuljin’e, “Bosna Hersek’in zararına olan Dayton Anlaşması’nı neden imzaladınız?” diye sordu. Emekli asker Mahmuljin, “ABD bizi ‘Tepenize bombalar yağdırır size ambargo uygularız. Bizi dinlemezseniz Bosna ayakta kalmayacak’ diye tehdit etti. O zamanlar güçsüzdük ve karşımızda dünyanın süper güçleri vardı. Bosna’nın ve Boşnakların geleceği için imzaladık” dedi.
Bağcılar Belediyesi tarafından ülkesinin bağımsızlığı için yaptığı mücadeleyle yakın tarihimize damga vuran Bosna Hersek’in ilk Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç için bir anma programı düzenlendi. Mehmet Akif Ersoy Kültür Sanat Merkezi’nde gerçekleştirilen “Vefatının 14’üncü yılında Bilge Kral Aliya İzzetbegoviç” isimli anma programında Boşnak liderin cesareti, düşünür ve siyasetçi kimliği konuşuldu.
“Sanki bir fırtınada gemiyi karaya oturtmayan bir kaptan gibiydi”
Araştırmacı yazar Nusret Sancaklı’nın moderatörlüğünü yaptığı anma töreninin özel konuklarından emekli General, Bosna Ordusu 3. Kolordu Komutanı, Eski Savunma Bakanı Sakib Mahmuljin, “Dava arkadaşım, kumandanım, liderim ve dostum” dediği Aliya İzzetbegoviç’i şöyle anlattı:
“Gerçek bir mümin ve iyi bir askerdi. Tek kelimeyle Boşnakların babasıydı. Yaşasaydı ve burada olsaydı bu söylediklerimden dolayı da bana kızardı o kadar da mütevazi bir insandı. Onunla çalışmak kolay bir şey değildi. O öyle bir kumandandı ki en zor zamanlarda bir kurtarıcı olarak ortaya çıktı. Sanki bir fırtınada gemiyi karaya oturtmayan bir kaptan gibiydi. 93’teki savaşta bin 400 tanka karşı bizim 5 tüfeğimiz vardı. Ancak o ve önderliğindeki Bosna halkı geri adım atmadı. Borudan bazukaların yaptığımızı görünce ‘Biz bu savaşı kaybetmeyeceğiz’ dedi ve öyle de oldu. Hiçbir şeyimiz yoktu ama bu savaşı biz kazandık. Kazanmanın dört nedeni var. Allah’a iman, birlik, teknolojik olarak aynı seviyede olmak ve ekonomik olarak güçlü olmak. Biz bunu Aliya sayesinde başardık. Savaş zamanında ve her zaman Türkiye’nin bize yardımları oldu. Biz Türkiye’yi bir büyük ağabey olarak görüyoruz.”
“Bosna’yı koruyun kollayın, Bosna size emanet”
İzzetbegoviç’in Müslüman halk için çalıştığını belirten Mahmuljin, “Müslüman halkı için çalıştı. Onun en büyük derdi o dönemde Müslümanların problemleriyle uğraşmaktı. Yıllarca hapis yattı ve sonra hastalandı. Başkan olunca istese kendisine eziyet eden herkesten intikam alırdı ancak o bu yolu seçmedi. O yine düşmanlarıyla anlaşmaya çalıştı. Kendisini uyardık ‘size zarar verdiler’ diye, ancak o ‘Allah’ın önüne çıkacağız. İlahi adalet o zaman vuku bulacak’ cevabını verdi. Bosna’yı bize emanet etti. ‘Bosna’yı koruyun kollayın, Bosna size emanet’ uyarısında bulundu” dedi.
İzzetbegoviç’in hasta olduktan sonra son nefesini verene kadar başucunda duran özel doktoru Prof. Dr. İsmet Gavrankapetanoviç de şunları söyledi:
“Aliya’nın olduğu ortamlarda hep İslam konuşulurdu. Herkes fikrini rahatça söyler, tartışmalar yaşanırdı. Ondan şu sözü çok duyardım ‘İslam sanat gibidir onu hissetmek lazım’. Hastanedeki odası da çok mütevaziydi. Ziyarete gelenler odanın sadeliğini görünce çok şaşırırlardı. Yaşatmak için doktor olarak elimizden geleni yaptık. Onun için çabaladığımızı görünce ‘Niye kendinizi yoruyorsunuz? Ha Ekim’de ölmüşüm ha Mayıs’ta. Olacak olan neyse olsun’ derdi. Ölüme yakın Allah’a kavuşacağı için çok mutlu olduğunu gördüm. Ondan gerçek bir insanın nasıl olabileceğini öğrendim.”
“Bosna Hersek’in zararına olan Dayton Anlaşması’nı neden imzaladınız?”
Konuşmaların ardından soru-cevap kısmına geçildi. Katılımcılar, Aliya İzzetbegoviç’le ilgili sorular yönlendirdi. Bir Boşnak genç, savaşı sıcağı sıcağına yaşayan eski Savunma Bakanı Sakib Mahmuljin’e, “Bosna Hersek’in zararına olan Dayton Anlaşması’nı neden imzaladınız?” diye sordu. Mahmuljin, “Dünyanın süper güçleri ne bizim ne de Sırp ve Hırvatların kazanmasını istemiyordu. Banya Luka’yı alacağımızı gören ABD ‘Tepenize bombalar yağdırır size ambargo uygularız. Bizi dinlemezseniz Bosna ayakta kalmayacak’ diye bizi tehdit etti. O zamanlar güçsüzdük ve karşımızda dünyanın süper güçleri vardı. Bosna’nın ve Boşnakların geleceği için imzaladık” diye cevapladı.
“Ben de Başkanınız Recep Tayyip Erdoğan’ın ellerinden öpüyorum”
Bir katılımcının, “Aliya İzzetbegoviç’in elinden tutan o mübarek ellerinizi öpüyorum” sözlerine duygulanan eski Savunma Bakanı Sakib Mahmuljin, “Ben de bizim sürekli yanımızda olan Başkanınız Recep Tayyip Erdoğan’ın ellerinden öpüyorum” şeklinde karşılık verdi.
Anma programına Bağcılar İlçe Kaymakamı Mustafa Eldivan, eski AK Parti Milletvekili Hüseyin Kansu, Bağcılar Belediye Başkan Yardımcısı Kenan Gültürk, Sudanlı tıp doktoru ve yazar Fatih Ali Hasaneyn Muhammed Şerif, Bosna Ordusu 3. Kolordu Komutanı, Eski Savunma Bakanı Sakib Mahmuljin, Prof. Dr. İsmet Gavrankapetanoviç, Bosna Sancak Derneği Başkanı Erol Sevim, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar katıldı.
Kaynak : www.haberturk.com
