Bosna Hersek Devleti, bundan 77 yıl önce 25 Kasım tarihinde Mrkonyiç Grad toplantısında partizanlar tarafından alınan “Bosna Hersek Halk Cumhuriyeti” kararı ile ilan edilmişti.
Başkent Saraybosna, ‘Devlet Günü’ vesilesiyle bayraklarla süslendi. Bosna Hersek’i oluşturan iki entiteden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’nda resmi tatil olan Devlet Günü çerçevesinde başkent Saraybosna’da çeşitli törenler gerçekleştirildi.
Bosna Hersek tarihinin en önemli günlerinden biri olarak kabul edilen Devlet Günü vesilesiyle Saraybosna’daki Sönmeyen Ateş Anıtı önünde Devlet Başkanlığı Konseyi üyeleri Şefik Caferoviç ve Jelyko Komşiç, Bosna Hersek Halklar Meclisi Başkan Yardımcısı Bakir İzetbegoviç ve Saraybosna Belediye Başkanı Abdullah Skaka’nın da katıldığı resmi bir tören düzenlendi.
Bu törende bir konuşma yapan Devlet Başkanlığı Konseyi Hırvat Üyesi Jelyko Komşiç, dünyanın tüm ülkelerinde Devlet Günü’nün ülke genelinde kutlandığına dikkat çekti. Bosnalı Sırp entitesinin Devlet Günü boykotuna gönderme yapan Komşiç, “Bunu reddedenlerin kendilerine sorması gereken şey burada onları rahatsız eden şeyin ne olduğudur. Bu tarihte hiçbir kötülük yok ve bu günün dayanak noktası tamamen insanların ve halkların eşitliği meselesinden ibaret. Bu evrensel bir değer” diye konuştu.
Saraybosna’nın Nazi ve Ustaşa işgalinden kurtuluşu ve savaşın Sırp, Hırvat ve Müslüman kurbanlarının anısına dikilen Sönmeyen Ateş anıtına çelenk bırakılmasının ardından Kovaçi’deki Şehit Mezarlığı’na geçilerek buradaki şehitler anıtına ve bağımsız Bosna Hersek’in ilk Devlet Başkanı rahmetli Aliya İzetbegoviç’in kabrine çelenk bırakıldı.
Bosna Hersek Halklar Meclisi Başkan Yardımcısı Bakir İzetbegoviç, buradaki konuşmasında Bosna Hersek’in devlet olarak kabul edildiği 25 Kasım 1943 tarihinde aynı zamanda Bosna Hersek’in toprak bütünlüğünün de tasdik edildiğini ve Boşnakların da nihayet bir “Müslümanlar” adı altında bir halk olarak kabul edildiğini hatırlattı.
“Devleti Olmayan Halk, Yuvası Olmayan Aile Gibidir”
Bir halkın devlet sahibi olmasının bir ailenin yuvası olması gibi olduğunu söyleyen İzetbegoviç, “Devletiniz yoksa yuvanız yok demektir. Devlet sahibi olanlar çoğu zaman bunun değerini layıkıyla idrak edemiyor” diye konuştu.
Kutlamalar kapsamında Saraybosna’daki Hum dağında Bosna Hersek bayrağının göndere çekildiği bir tören de gerçekleştirildi.
Mrkonyiç Grad toplantısında Sırp, Hırvat ya da Müslüman değil, hem Sırp, hem Müslüman hem de Hırvatlar’ın Devleti olarak tanımlanan Bosna Hersek’in sınırları, genel hatlarıyla 1918 yılındaki sınırlar temel alınarak kabul edilmişti.
Dünya jeopolitiğindeki yeri itibarıyla tarihi çok daha eski dönemlere dayanan ve Avrupa’nın en kadim krallıklarından biri olan Bosna, tarihi sınırlarıyla birlikte Yugoslavya dahilindeki altı eşit cumhuriyetten biri olarak tanımlanmıştı.
Bosna Sırp Cumhuriyeti’nde Kutlanmıyor
Devlet Günü, daha önceki yıllarda olduğu üzere bu yıl da Bosnalı Sırp entitesi Republika Srpska’da kutlanmadı.
Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti (Republika Srpska) entitesinde, Dayton barış anlaşmasının imzalandığı gün olması münasebetiyle Cumhuriyet Bayramı, 21 Kasım tarihinde kutluyor.
Zambak.ba
