Bosna-Hersek’te dini ve etnik barışı tehdit eden açıklamalarıyla dikkat çeken Dodik’e karşı üç parti ortak deklarasyon açıkladı.
Ülkede meydana gelen siyasi anlaşmazlığın çözülebilmesinin tek yolunun “Bosna Hersek’in ortadan kaldırılmasıyla” mümkün olabileceğini açıklayarak büyük tepki çeken Özerk Sırp Cumhuriyeti Başkanı Milorad Dodik’e karşı ortak deklarasyon yayınlandı.
Demokratik Hareket Partisi (SDA), Daha İyi Bir Gelecek İçin İttifak (SBB) ve Demokratik Cephe (DF)’nin Dokuz maddeden oluşan deklarasyonda Bosna-Hersek’in toprak bütünlüğüne ve ortak yaşam kültürüne vurgu yapıldı.
İşte o deklarasyon;
- SDA, SBB ve DF, Dayton Barış Anlaşması, Bosna Hersek Anayasası ve Bosna-Hersek Anayasa Mahkemesi’nin kararlarını yerine getirmeye sıkı sıkıya bağlıdır. Etnik kökenlerine bakılmaksızın, hukukun üstünlüğü, Avrupa standartlarına saygı ve Bosna-Hersek’teki tüm halk ve vatandaşların eşitliğini şiddetle savunuyoruz.
- Bosna Hersek kurumlarının çalışmalarını engelleyerek, Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi’nin kararlarını zorunlu kılmak suretiyle ayrılık tehdidi, anayasa referandumlarının açıklanması ve Milorad Dodik, SNSD ve SC’nin Kuruluşlarından gelen diğer siyasi partilerin üstlendiği diğer faaliyetler, barışa karşı bir saldırı niteliğindedir. Bu girişimler Bosna-Hersek’te ve tüm bölgede barış ve istikrarı tehdit etmektedir.
- Bosna-Hersek’in toprak bütünlüğünü tehdit eden her türlü faaliyete, gerekli tüm mekanizma ve yöntemlerle güçlü ve kararlı bir şekilde cevap vereceğiz. Hiç kimse kendi topraklarının herhangi bir bölgesini Bosna-Hersek’ten ayırmayacaktır. Bu konudaki herhangi bir faaliyet, sadece Dayton’da başarılmış olan barışın yok olmasına neden olabilir.
- Uluslararası topluluğun temsilcilerini, özellikle Garantör ülkeleri ve Dayton Barış Anlaşmalarının ve BH Yüksek Temsilciliğinin (YTD) tanıklarını, Milorad Dodik’in neden olduğu krizin öngörülemeyen sonuçlarla tırmandırılmaması için belirleyici adımlar atmaları için yüksek bir zaman olduğu konusunda uyarıyoruz.
İmzaları ile Bosna-Hersek aleyhindeki geçmiş eylemlere ilişkin Dayton Barış Anlaşması’nın uygulanmasını garanti altına alan uluslararası toplum temsilcilerinin tepkisinin olmaması, Milorad Dodik tarafından yönlendirilen siyasi güçleri teşvik etti.
Bu bağlamda, uluslararası sahnede önde gelen aktörleri tehlikeli ayrılıkçı politikalara karşı tepkilerinin yokluğu ve daha kararlı ve somut olması gereken tepkilerin yokluğu konusunda uyarmak için daha fazla diplomatik faaliyet yürütülecektir.
- İmzacılardan biri olarak Sırbistan’dan Dayton Barış Anlaşmasına, özellikle de 1. Maddesine sıkı sıkıya uymasını rica ediyoruz: “Taraflar, birbirlerinin egemen eşitliğine tamamen saygı gösterecek, anlaşmazlıkları barışçı yollarla çözecek ve çekimser kalacaklardır. Bosna-Hersek’in veya başka herhangi bir Devletin toprak bütünlüğüne veya siyasi bağımsızlığına karşı herhangi bir eylem, tehdit veya güç kullanımı veya başka bir yolla.”
Sırp Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuciç’in, Milorad Dodik’in SPC patriği Irini’den önce ayrılmasını ve Bosna-Hersek’i tehdit etmesi durumunda hafif ve inandırıcı olmayan tepkisi BH vatandaşları için çok önemli.
Vuciç, Dayton Barış Anlaşması’na, Bosna-Hersek’in egemenliğine ve bütünlüğüne gerçekten saygı duyuyorsa, iddia ettiği gibi Dodik ve Dodik çevresindeki herkese ayrılma imkansız olduğunu, Anayasa Mahkemesi’nin kararlarına saygı gösterilmesi gerektiğini ve Bosna ve Hersek Devleti kurumlarının kendisini engellemek ve diğer Sırp yetkililerle birlikte buna göre hareket etmek. Sırbistan, Dayton Barış Anlaşması’nı imzalayarak böyle bir rol üstlendi.
Bu, Sırbistan’dan yıkıcı ve ayrılıkçı bir politikaya yönelik, sadece Bosna-Hersek’e değil, aynı zamanda bölge genelinde barış ve istikrara yönelik bir tehdit olan ve “Sırp savunmasızlığı” nın herhangi bir öyküsünde ısrar etmemek için somut, açık ve kesin bir destek reddi anlamına geliyor. Ve tüm dünyadaki adaletsizlikler onlara. “Böyle bir anlatı 1990’larda mevcuttu ve hepimiz bunun neyle sonuçlandığını biliyoruz.
- SDA, SBB ve DF, herhangi bir ültimatom, şantaj veya devletin bir politikasının iradesini empoze etme girişimlerini asla kabul etmeyecektir. Sistem kurumları aracılığıyla ve tüm demokratik yollarla devlet kurumlarına ve diğer etnik bölünmelere yönelik saldırılara kararlılıkla karşı çıkacağız.
- Uluslararası hakimleriyle, tıpkı Kurumlar kadar Dayton Barış Anlaşmasının ayrılmaz bir parçası olan BH Anayasa Mahkemesi’nin yapısındaki değişikliği desteklemeyeceğiz. BH Anayasa Mahkemesi’nin yapısının değiştirilmesi, Bosna-Hersek’in BH’nin boykot ve abluka olmadan işlev görmesini sağlayacak daha geniş bir anayasa reformu çerçevesinde Avrupa Birliği ve NATO’ya üye olması durumunda tartışılabilir.
- HDZ BH’yi, BH Federasyonu Başkanı’nın aday gösterilmesi yoluyla Bosna-Hersek Federasyonu’nda yürütme gücü kurma sürecini önermeye ve daha sonra Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararlarına saygı göstermeye davet ediyoruz. Ayrıca, HDZ’nin mevcut tarihsel anı doğru bir şekilde değerlendirmesini ve kriz üreticisinin tarafında yer almamasını bekliyoruz.
- Tüm Bosnalı ve vatansever siyasi güçleri, siyasi ve ideolojik farklılıklarına bakılmaksızın, birleşik bir tepki ile katkıda bulunmaya ve devlet saldırılarına karşı koymaya çağırıyoruz. Partilerin bir kısmının demogaji ve siyasetçilik yoluyla ucuz günlük siyasi noktalar elde etme girişimlerini reddediyoruz.
- Bosna-Hersek’teki tüm siyasi aktörleri Anayasa’ya tam olarak uymaya, hukukun üstünlüğüne saygı göstermeye ve kriz oluşturmayı durdurmaya çağırıyoruz. Siyasi krizlerin sonucu, gençlerin ayrılması, yabancı yatırım eksikliği, ekonomik büyümenin durması ve Bosna-Hersek’te iyi kimseyi yapmayacak olan yaşam standartlarındaki düşüştür. Bunun yerine hepimiz, Avrupa Birliği’ne doğru yolumuzu hızlandırmak ve Reform Programını NATO yolunda uygulamak için kendimizi Avrupa Komisyonu Görüşünün gereklerini yerine getirmeye adamalıyız.
DODİK TEHDİT ETMİŞTİ
Geçmişte defalarca Sırp Cumhuriyeti entitesinin Bosna Hersek’ten ayrılması için referandum yapacağını açıklayan Dodik, Anayasa Mahkemesinin “tarım arazileri” kararının ardından bir kez daha Bosna Hersek’in toprak bütünlüğüne yönelik tehditte bulunmuştu.
Kaynak: www.dunyabulteni.net https://www.dunyabulteni.net/balkanlar/bosna-hersekte-dodike-karsi-ortak-deklarasyon-h460766.html
