SAMSUN’LU BOŞNAKLAR…
Yol hikayemizin şimdiki durağı Samsunlu Boşnaklar.Samsunlu Boşnaklar da, diğer eski Boşnaklar gibi,Biyelopole’nin İzminac köyünden, çok zor şartlar altında Türkiye’ye göç etmişler.Bu köyde yaşayan Zulfo Baliç 16 yaşındayken, ilk olarak Sırp çetelerine (Çetniklere) karşı savaşmış daha sonra sırayla Yemen,Filistin,Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı’na katılmış.
Kurtuluş Savaşı’nda tanıştığı arkadaşları sayesinde bir süre İstanbul’da kalır.Ailesini Türkiye’ye getirmeyi düşünür.Dönemin İstanbul valisine kadar çıkmıştır. 1925 yılında başlayan göçler sayesinde üç kardeşiyle (Hurşit,Şakir,Maliç) birlikte Ailesini Türkiye’ye getirir.Daha sonra diğer aileler de göç ederler. Devlet onları Sivas’a yerleştirir.Geldikleri yeri beğenmezler.Oysa onların köyü ağaçlık bir yermiş.Sivas ise dümdüz bir ovadır.”Biz burada yapamayız” demişler.
O dönem, devletin belirlediği yerlerden başka bir yere yerleşmek yasaktı.Boşnak inadı değilmi? Kaçak olarak Samsun Havza’ya gelirler.Yugoslavya’dan gelirken,yanlarında hiç bir şey getirmemişler.Günlerce yaya ,at ve öküz sırtında yolculuk yaparak gelmişler Türkiye’ye.Sivas’tan Samsun’a gelmek onlar için sorun değildi.
Devlet yetkilileri Boşnakları demiryolu inşaatlarında çalıştırmışlar.Boşnaklar belirli bir süre buralarda çalıştıktan sonra, ekonomik sorunlarını çözmüşler.Ormanlık bölgeden geldikleri için,Havza’da, köylerine benzettikleri,Rumlar’dan boşalan bir köye yerleşmişler.
Köylerinin adı, Sofular’dır.Bu köye 12 hane yerleşir.(Baliç,Kovaç,Mehoniç sülaleleri)tarım yaparak hayatını sürdürmüşler.Boşnaklar Sofular Köyü haricinde Havza Taşoluk Köyü‘nde yaşar.Bu iki köy birbirine yakın olduğu için evlilikler yapmışlar.Boşnaklar Havza’nın köyleri haricinde bir kısmı Bafra ve Samsun merkezde yaşarlar.Sofular Köyü’nde yaşayan Boşnaklar’ın akrabaları en çok İzmit Seymen’de diğerleri Adana,Bursa ve İzmir’de yaşar.
1960’lı yılların başında Samsunlu Boşnakların çoğu İstanbul’a göç etmiştir.Çoğunluğu, İstanbul’un Bayrampaşa (Kartaltepe’de) ve Küçükçekmece İkitelli’de yaşar.Günümüzde Samsunlu Boşnaklar’ın bir kaçı hariç, yaşadıkları köylerde kimse kalmamıştır.Köydeki evlerini dinlenmek amacıyla yazlık olarak kullanıyorlar.
Sözünü ettiğim Zulfo Baliç ve ailesi Sancak halk kahramanı Yusuf Mehoniç’in yakın akrabalarıdır..Forumumuzda Agoviç nickini kullanan üyelerin yakın akrabaları olurlar..bu arada Askerde olan Ali beg de Samsunlu Boşnaklardandır.Boşnakların izini sürmeye devam ederken Amasya Gümüşhacıköy’ün Maden Mahallesi’nde ve Merzifon’da Boşnakların olduğunu öğrendim..
Karadeniz Bölgesi’ni yeni tanıtmışken,Güneydoğuda Diyarbakır Çınar ve Bingö’lde Boşnakların yaşadığını öğrendim.Ne diyelim?Darısı onların başına..
NOT=Katkılarından dolayı,Emekli Öğretmen Rıfat yıldız ve kardeşlerine teşekkür ederim..
Kaynak: bosnasancak.net’in forum köşesi bosnakmedya.com
