“Türkiye’nin Bosna Hersek ve Sancak Bölgesinde Yumuşak Gücü ve Kamu Diplomasisi (2002-2017)” adlı kitap, Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) tarafından yayınlandı.
Gelişen bir bölgesel güç olarak, Türkiye’nin yumuşak gücü ve kamu diplomasisi son dönemlerde araştırmacıların ilgisini çekiyor. Bu çerçevede adı geçen kitap da, Boğaziçi Üniversitesinde 2020 yılında sunulmuş olan doktora tezine dayanıyor. Jahja Muhasilovic tarafından yazılan kitap, 341 sayfadan oluşuyor.

Kitapta, Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yürütülen ‘dini diplomasi’, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) tarafından yürütülen ‘öğrenci diplomasisi’ ve Türkiye ile Balkan ülkeleri arasında olan ilişkinin önemli bir parçasını oluşturan ‘Şehir diplomasisi’ ya da ‘yerel diplomasi’ konuları, Türk Dünyası Belediyeler (TDBB) örneği ile ele alınarak ayrıntılı bir şekilde inceleniyor.

Eserde, Türkiye’nin Diyanet kurumu vasıtasıyla, Balkan bölgesinde var olan dini kurumlar ile yakın bir ilişki ve işbirliği içerisinde olduğu vurgulanarak, 2011 senesinden itibaren Karadağ ve Sırbistan sınır bölgesi olan Sancak bölgesinde yoğun bir arabuluculuk sürecini yönettiği belirtiliyor. Sırbistan devletinin müdahalelerinden dolayı ikiye ayrılmak zorunda kalan dini kurumları barıştırma çabası ile, Diyanet gibi bir kamu diplomasisi kurumunun Sancak bölgesindeki arabuluculuk yapması ve Bosna Hersek Diyaneti ile bu süreçte yakından çalışması Türkiye için iyi bir tecrübe kazanma alanı olduğu ifade ediliyor.

Kitabın incelediği bir diğer kamu diploması alanı ise YTB tarafından yürütülen ‘öğrenci diplomasisi’. 1992 Yılından itibaren Türkiye, Büyük Öğrenci Projesi adı altında çok sayıda yabancı öğrenciyi ülkesinde eğitmeye başladı. Başlangıçta daha çok Orta Asya ve Kafkasya’dan gelen öğrencilere odaklanan Türkiye, 2002 senesinden sonra diğer bölgelere yönelik de stratejiler geliştirmeye yönelmiştir. 2012 senesinde bu amaçla YTB bünyesinde Türkiye Bursları kurulmuştur. Zaman içinde bu burslara başvuran öğrenci sayısı genel olarak artsa da, Balkanlar’dan burs için başvuran öğrenci sayısı düşüş göstermiştir. Kitapta bu gelişmelerin sebepleri incelenerek, Balkan Ülkelerinden gelen öğrencilerin sayısını artırmak için önerilerde bulunulmaktadır.

Eserde yer olan ‘Şehir Diplomasisi’ bölümü, TDBB’nin Bosna Hersek’te yapmış olduğu çalışmalar üzerinden incelenmektedir. ‘Şehir diplomasisi’ ya da ‘yerel diplomasi’ dünya çapında hızla gelişen bir kamu diplomasisi alanı. Türkiye’de de son yıllarda bu alanda ciddi çalışmalar yapılıyor. Şehir diplomasisi Türkiye ile Balkan ülkeleri arasında olan ilişkinin önemli bir parçasını teşkil ediyor. Bu alanda belediyelerin yanında, belediye birlikleri de aktif bir şekilde çaba sarfediyor. Bunlardan en önde gelen birliğin Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) olduğu söylenebilir. Bosna Hersek, TDBB’nin en aktif çalıştığı ülkelerden birisi. TDBB, son beş sene içerisinde bu ülkede 40’ın üzerinde proje gerçekleştirdi ve bazı yeni uygulamalarını ilk olarak bu ülkede uygulamaya koydu.

Kitapta, Balkan yarımadasının yüzyıllar boyunca Osmanlı İmparatorluğu ve sonrasında Türkiye Cumhuriyeti için önemli bir ilgi alanı olduğu, bölgenin Türkiye’nin Avrupa’ya giriş kapısı durumundan dolayı, Soğuk Savaş sırasında yaşanan uzunca bir aradan sonra bölgeye yeniden döndüğü belirtiliyor. Eserde, Ankara’nın bölgedeki etkisinin ana aracı olan yumuşak güç ve kamu diplomasisi kurumlarının, Türkiye’nin bölgedeki politikalarının, hedeflerinin ve vizyonunun görünür yüzü durumunda olduğu vurgulanıyor.

Kaynak: http://www.tdbb.org.tr/